Chess World Cup Final: બુધવારે ભારતે ચંદ્રના સાઉથ પોલ પર સ્પેસક્રાફ્ટ ઉતારીને ઈતિહાસ રચ્યો તેના બીજા દિવસે ગુરૂવારે વધુ એક ખુશી મળવાની હતી. જોકે, ગુરૂવારે ભારતને થોડી નિરાશા હાથ લાગી હતી કેમ કે ચેસ વર્લ્ડ કપ ફાઈનલમાં ભારતના યુવાન ખેલાડી પ્રજ્ઞાનંદાનો પરાજય થયો હતો અને મેગ્નસ કાર્લસને પોતાની છઠ્ઠી ટ્રોફી જીતી છે.
બાકુમાં રમાયેલા FIDE ચેસ વર્લ્ડ કપમાં પાંચ વખતના ચેમ્પિયન મેગ્નસ કાર્લસને વધુ એક વર્લ્ડ કપ ટ્રોફી પોતાના નામે કરી છે. કાર્લસનનો અનુભવ ભારતીય યુવાન ખેલાડી પ્રજ્ઞાનંદ પર ભારે પડ્યો હતો. જોકે, પ્રજ્ઞાનંદ ભલે ફાઈનલમાં હારી ગયો હોય પરંતુ હારીને પણ તેણે એક ઈતિહાસ રચી દીધો છે. પ્રજ્ઞાનંદ ચેસ વર્લ્ડ કપમાં રનર અપ બનનારો સૌથી નાની વયનો ખેલાડી બન્યો છે. ગુરુવારે ત્રીજા દિવસે ટાઈ-બ્રેકરમાં કાર્લસને બાજી મારી હતી અને તેણે પ્રજ્ઞાનંદને પરાજય આપ્યો હતો.
અગાઉ પ્રથમ બે દિવસની લગભગ ચાર ગેમ બાદ ફાઈનલ પણ કપરી રહી હતી. નોર્વેના અનુભવી ખેલાડીએ ભારતના 18 વર્ષના યુવાન પ્રજ્ઞાનંદને હરાવીને છઠ્ઠી વખત વર્લ્ડ કપ ટાઈટલ જીત્યું છે. કાર્લસને આ મેચ 1.5 - 0.5ના માર્જિનથી જીતી લીધી હતી. પ્રજ્ઞાનંદે ટુર્નામેન્ટમાં વિશ્વના બીજા નંબરના ખેલાડી હિકારુ નાકામુરા અને ત્રીજા નંબરના ખેલાડી ફેબિયાનો કારુઆનાને હરાવીને કાર્લસન સામે ફાઇનલમાં જગ્યા બનાવી હતી, પરંતુ ફાઈનલમાં હાર સાથે તેનું અને કરોડો ભારતીય ચેસ ચાહકોનું સ્વપ્ન ચકનાચૂર થઈ ગયું હતું.
જોકે, કારકિર્દી વિશે વાત કરીએ તો આર. પ્રજ્ઞાનંદે તેના માતા-પિતાને કારણે ચેસ રમવાનું શરૂ કર્યું હતું, જેઓ ઈચ્છતા હતા કે તે અને તેની બહેન ટીવી ન જુએ. તે સમયે તેમને ખબર નહોતી કે ટીવીથી દૂર રહેવાનો તેમનો નિર્ણય તેમના પુત્ર અને પુત્રી માટે વરદાન સાબિત થશે. જ્યારે બાળકો ધોરણ 10 અને 12 ની પરીક્ષાની તૈયારી કરે છે અથવા રમતગમતમાં વ્યસ્ત હોય છે ત્યારે પ્રજ્ઞાનંદ દેશનું ગૌરવ બની ગયો છે. 18 વર્ષીય યુવાનને લાંબા સમયથી વિશ્વનાથન આનંદના અનુગામી તરીકે ગણવામાં આવે છે. વિશ્વનાથન આનંદ પાંચ વખતનો વર્લ્ડ ચેમ્પિયન છે.
4.5 વર્ષની ઉંમરે આ રમત શરૂ કરનાર આ યુવાન ખેલાડીએ અત્યાર સુધી પોતાની કારકિર્દીમાં ઘણી સિદ્ધિઓ મેળવી છે. વિશ્વનાથન આનંદના માર્ગદર્શન હેઠળ પ્રજ્ઞાનંદ સતત આગળ વધી રહ્યો છે. ગયા વર્ષે ઓનલાઈન ટુર્નામેન્ટમાં વિશ્વના નંબર-1 અને ભૂતપૂર્વ ક્લાસિક ચેમ્પિયન મેગ્નસ કાર્લસનને હરાવ્યો ત્યારે પ્રજ્ઞાનંદે બતાવ્યું હતું કે, તે શ્રેષ્ઠ ખેલાડીઓને તેની પોતાની રમતમાં દબાણ હેઠળ હરાવવા સક્ષમ છે. જોકે, ક્લાસિક ફોર્મેટમાં તેની સંભવિતતા પર હજુ પણ પ્રશ્નો છે. આમ છતાં આટલી નાની ઉંમરમાં ફિડે વર્લ્ડ કપની ફાઈનલમાં પહોંચવું એ કોઈ મોટી સિદ્ધિથી ઓછી નથી. ટીન ગ્રાન્ડમાસ્ટરે બતાવ્યું છે કે તે મોટી લીગમાં સ્થાન મેળવવા માટે સક્ષમ છે.